મૂળવિરમગામનાસમસુદ્દીનનોજન્મમહેસાણાનાકડીમાંથયોકુટુંબમાંચારભાઈઓઅનેછબહેનોસાથેસુખ-સમૃદ્ધિમાંઊછર્યા – ગામનીજઉર્દૂમાધ્યમશાળામાંથીપ્રાથમિકશિક્ષણલીધુંત્યારબાદમોતનબીબીગુજરાતીમાધ્યમમાંથીમેટ્રિકકરીએસમયેમેટ્રિકએટલેઆજનાશિક્ષણબોર્ડપ્રમાણે૧૧મુંધોરણ. વધુઅભ્યાસઅર્થેઅમદાવાદમાંહોસ્ટેલમાંરહ્યાઅમદાવાદસીટીકોલેજમાંથીબેચલરઓફઆર્ટસનીડિગ્રીમેળવી, અભ્યાસદરમ્યાનજતેમનેન્ન્મ્કરવાનોવિચારઆવ્યો. પરંતુતેમનાપિતાનેદીકરોન્ન્મ્કરેએનાપસંદહતુંકારણકેતેમનાદાદાપીરજાદાસૈયદગાદીનશીનહતા. ૩૦૦વર્ષનોસિલસિલોહતો. વાલીદેપણઆવારસોસાચવ્યોહતોઅનેશમસુદ્દીનમોટાપુત્રહોવાનેનાતેએવારસોચાલુરાખેએવીઈચ્છાહતી. વળીન્ન્મ્માખોટુંબોલવુંપડે, પરંતુમનમાંનિર્ણયલઈચૂકેલશમસુદ્દીનેપિતાનેજીવનમાંકયારેયઅપ્રમાણિકતાથીવર્તીશનહીંએવીખાતરીઆપીઅનેન્ન્મ્નોઅભ્યાસશરૂકર્યો. સનદમેળવી. ત્યારબાદવિરમગામકોર્ટઅનેઅમદાવાદડિસ્ટ્રીક્ટકોર્ટમાં૬વર્ષપ્રેક્ટિસકરીપ્રથમપોસ્ટિંગવર્ષ૧૯૬૯માંનડીઆદસેશન્સકોર્ટમાંમેજિસ્ટ્રેટતરીકેનિયુકતથયા. ત્યારબાદજામનગરમાંકાલાવડડિસ્ટ્રીક્ટકોર્ટમાંમેજિસ્ટ્રેટતરીકેપદસ્થથયા. તેમણેરાજકોટમાંપણરેલવેમેજિસ્ટ્રેટતરીકે૬મહિનાસેવાઆપીરપવર્ષેનીવયેસરફરાજુદ્દીનનિશાજોડેનિકાહથયા. ત્રણસંતાનોછે. મોટોદીકરો-ડૉક્ટર, બીજાદીકરોકલાસ-૧ઓફિસરઅનેદીકરીસ્.છ.  સુધીઅભ્યાસકર્યોછે. ત્રણેયબાળકોસુખીજીવનવિતાવેછે.

યાદગારપ્રસંગ

મારોજન્મ૧૯૩પમાંથયોએવખતેદેશઆઝાદથયોનહોતો. મેંમેટ્રિકપાસકર્યું. વર્ષ૧૯પરમાંએકકામમાટેકરાંચીજવાનુંથયુંએવખતેત્યાંનામેયરસાથેમુલાકાતથઈહતી. મેયરેવાતચીતદરમ્યાનશમસુદ્દીનનેકરાચીમાંજરોકાઈજવાઓફરકરીઅનેકરાંચીમાંજરહીનેઅભ્યાસપૂર્ણકરવાજણાવ્યુંઅનેકહ્યુંકે, અહીંનીસિવિલસર્વિસનીપરીક્ષામાંપાસકરાવીનેૈંછજીનોહોદ્દોઅપાવીશએવીખાતરીઆપી. પરંતુભારતનાઆસપૂતેમેયરનીઓફરઠુકરાવીદીધીઅનેકહ્યુંકે, “મેયરસા’બઆપકામુલ્કકુછદીનઘુમને-ફિરનેકેલીયેઅચ્છાહૈમગરહંમેશારહનેકેલીયેતોમેરાભારતહીભલાહે. મેંહિન્દુસ્તાનમેંપેદાહુઆ. પલા-બડાઔરવહીંકીમિટ્ટીમેંદફનહોઉંગાહિન્દુસ્તાનમેરાદેશથા, હૈંઔરરહેગાં”ગુજરાતહાઈકોર્ટમાંએડિશનલરજિસ્ટ્રારતરીકેડેપ્યુટેશનતરીકેરવર્ષસેવાઆપીઅને૧૯૯પમાં૫૮વર્ષનીઉંમરેનિવૃત્તથયા. એમનીપ્રમાણિકતાનેલીધેદિલ્હીસુપ્રીમકોર્ટેવહીવટીખાતામાટેઓફરપણકરીહતી. “શમસુદ્દીનેકારકિર્દીદરમ્યાનકયારેયકોઈનેકનડગતકરીનથીતેમજદરેકસાથેમૈત્રીપૂર્ણસંબંધરહ્યા.

નિવૃત્તિપછીનીપ્રવૃત્તિ : શમ્સુદ્દીનહ્લ.ડ્ઢ.એજ્યુકેશનસોસાયટીમાંહાલવાઈસપ્રેસિડેન્ટ (ઉપપ્રમુખ) છે. નિવૃત્તિપછીસેન્ટરફોરસોશિયલજસ્ટિસદ્ગર્ય્ંમાંમાનદસેવાઆપીઅનેઅમદાવાદનાજુહાપુરાવિસ્તારમાંપ્રતિષ્ઠિતછસ્ઉછસંસ્થામાંતેઓસલાહકારતરીકેકાર્યરતછે. સામાજિકસંસ્થાજીછર્ઉંહ્લમાંપણસભ્યછે. નિવૃત્તિનોસમયઘર- પરિવારસાથેઆનંદથીપસારકરેછેઅનેપાંચવખતનીનમાજપઢેછે. વાંચનનોજબરોશોખછેતેથીઘરમાંજલાઈબ્રેરીબનાવીછે.જેમાંઈસ્લામિક , મહાનુભાવોનુંજીવનચરિત્ર,શાયરોનાપુસ્તકોછે. શાયરીનોપણશોખખરો.

* ૫હેલાં – અનેવર્તમાનશિક્ષણમાંશુંતફાવતછે.

હુંજ્યારેભણતોહતોએસમયમાંઆર્ટસફેકલ્ટીમાંફારસીભાષાપણએકવિષયતરીકેભણાવાતીહતીઅનેખૂબીનીવાતએછેકેફારસીભણાવનારપ્રોફેસરહિન્દુહતાઅનેઅમારાગામમાંહિન્દુ-મુસ્લિમએકતાછે. ગામનાજૈનવણિકલોકોપણફારસીભાષાખૂબજરસલઈનેશીખતા. અમારુંભણતરઆટલુંમુશ્કેલનહોતું. કોઈગાઈડઅપેક્ષિતનહોતી. મોબાઈલકોમ્પ્યુટરનહોતા. છતાંઅમેદિલલગાવીનેભણતા, મહેનતકરતાં.  ઓછીસગવડોછતાંસારીનોકરીમેળવતા. આજનુંશિક્ષણમોંઘુઅનેઅઘરુંછે.  આજેશિક્ષણનામાળખામાંધરમૂળથીફેરફારકરવાનીજરૂરછે. આજનાબાળકોનુંકોઈધ્યેયનથી,દિશાહિનછે.  શમસુદ્દીનહિન્દુ-મુસ્લિમએકતાનાહિમાયતીછે. વિરમગામમાંહિન્દુ-મુસ્લિમવચ્ચેએકતા, સમન્વયઅનેસુમેળરહેેએમાટેવિરમગામમિત્રમંડળકમિટીનામનુંગ્રુપચાલેછેએકમિટીનાતેઓસભ્યછેઅનેદરેકનાસંપર્કમાંરહેછે. સમય-સમયપરસલાહ-સૂચનકરેછે. મારાગામમાંબધાજલોકોપ્રેમઅનેભાઈચારાથીરહેછે.  ત્રણવખતકરાચીનીમુલાકાતલીધી. આદરમ્યાનતેમણેનોંધ્યુંકેત્યાંનીસોસાયટી, એપાર્ટમેન્ટ, મહોલ્લાનાહિન્દુનામોછેજેહજુસુધીબદલાયાનથી, ત્યાંનીસરકારતેનેપાર્ટિશનનાવારસાતરીકેસંભાળેછે.

ટેકનોલોજીનાલાભગેરલાભ :  આજનોયુગટેકનોલોજીનોછે. એસારીબાબતછેપણતેનોવિવેકપૂર્ણઉપયોગથવોજોઈએ. ટેકનોલોજીએદુનિયાનેએકરૂમમાંપૂરીદીધીછે. એકજઘરમાંચારકેતેથીવધુસભ્યોરહેતાહોયછેપરંતુમોબાઈલમાંગળાડૂબરહેછેએકરૂમમાંહોવાછતાંમોબાઈલમાંમશગૂલબનીજઈવાતચીતકરતાનથી.  સૌપોતાનીપ્રવૃત્તિમાંવ્યસ્તરહેછે. બાળકોહવેપહેલાંનીજેમખેલકૂદકરતાનથીજેથીશારિરીકવિકાસપણઅટક્યોઅનેશિક્ષણઉપરપણમાઠીઅસરપડીછે. માતા-પિતાએખાસધ્યાનરાખવુંજોઈએ. જેથીબાળકગેરમાર્ગેદોરાયનહિ.

એકવારમોબાઈલમાંઘૂસીજાવકેબહારનીકળાયજનહીંતમારુંવિચારવુંબિલકુલબંધથઈજાયછે.

તેઓમોબાઈલપરસમાચારજુએછે, શાયરીનોશોખછેતેથીમુશાયરાજોવાટેકનોલોજીનોઉપયોગજાતેકરીલેછે.

આજનાયુગઅનેકાલમાં :  નાનાહતાત્યારેમોબાઈલકેકોમ્પ્યુટરહતાનહીંલેન્ડલાઈનફોનપણઘણાઓછાલોકોનેત્યાંહતા. કંઈકટાઈપકરાવવુંહોયતોખૂબદૂરજવુંપડતુંએનેબદલેકોમ્યુનિકેશનમાટેહવેકોઈમહેનતકરવીપડતીનથી. પૌત્ર-પૌત્રીઓ, મિત્રોતથાકુટુંબનાબાળકોનેલીધેઆજનીપેઢીસાથેરોજબરોજનાસંપર્કમાંછું.

સંદેશ : બાળકોનેએજસંદેશઆપવામાંગુંછુંકેઆજનાયુગમાંશિક્ષણખૂબજજરૂરીઅનેમહત્ત્વનુંછે. જીવનમાંધ્યેયરાખીમહેનતકરો. જેકોઈપણધર્મપાળતાહોયધર્મનેઅનુસરોવડીલોનેમાનઆપો. શિસ્તમાંરહો. મહેનતકરવામાંપાછાપડશોનહીંનિયમિતતાઅનેમહેનતભાગ્યનાદ્વારઉઘાડીદેછે. બાળકોનેદીનીતાલીમઆપો. લગ્નમાંખોટારિવાજોઅનેધૂમખર્ચાઓબંધકરોઈસ્લામઅનેહદીસનીરીતેસાદુજીવનજીવો. કુર્આનશરીફઅનેસ.અ.વ.નીહદીસમાંછોકરીનાપિતાપરકોઈબોજનાંખવામાંઆવ્યોનથી.મુસ્લિમોએબાળકોનેદીની-દુન્યવીતાલીમઆપવીજોઈએજેદેશમાંરહોએનાકાયદાવિશેજાણો.

રોજનીદિનચર્યા :  ‘ગુજરાતટુડે’પેપરનીશરૂઆતથઈત્યારથીઆજસુધીનિયમિતવાચકછે. રોજત્રણ-પેપરવાંચેછે. આરોગ્યસારુંછે. ત્રણવખતહજપઢીચૂક્યાછે. પાંચટાઈમનીનમાજપઢેછે. થોડુંચાલેછે.  શાયરીનોશોખછે. છેલ્લેજણાવેછેકે,

સારેજહાંસેઅચ્છાહિન્દુસ્તાનહમારા,

હમબુલબુલેહેઈસકીયેગુલસ્તિાંહમારા.

  • ••