(એજન્સી)                                             સિંગાપોર, તા.૧૭

સિંગાપોરનાવડાપ્રધાનલીસિએનલૂંગેસંસદમાંજુસ્સાદારચર્ચાદરમિયાનશહેર-રાજ્યમાંલોકશાહીકેવીરીતેકાર્યકરવીજોઈએતેઅંગેદલીલકરતીવખતેભારતનાપ્રથમવડાપ્રધાનજવાહરલાલનેહરૂનેયાદકર્યાહતા. લીએમંગળવારેભૂતપૂર્વવર્કર્સપાર્ટીનાધારાસભ્યદ્વારાકહેવામાંઆવેલીઅસત્યવિશેનીફરિયાદોપરવિશેષાધિકારસમિતિનાઅહેવાલપરચર્ચાદરમિયાનજણાવ્યુંહતુંકે, મોટાભાગનાદેશોનીસ્થાપનાઉચ્ચઆદર્શોઅનેઉમદામૂલ્યોનાઆધારેકરવામાંઆવીછે. પરંતુઘણીવાર, સ્થાપકનેતાઓઅનેઅગ્રણીપેઢીથીઆગળ, દાયકાઓઅનેપેઢીઓથી, ધીમે-ધીમેવસ્તુઓબદલાતીરહેછે. વસ્તુઓજુસ્સાનીતીવ્રતાસાથેશરૂથાયછે. એવાનેતાઓજેસ્વતંત્રતામાટેલડ્યાહતાઅનેજીત્યાહતા, તેઓમોટાભાગેમહાનહિંમત, અપારસંસ્કૃતિઅનેઉત્કૃષ્ટક્ષમતાધરાવતાઅસાધારણવ્યક્તિઓછે. તેઓઅગ્નિપરીક્ષામાંથીપસારથયાહતાઅનેરાષ્ટ્રોનાનેતાઓતરીકેઉભરીઆવ્યાહતા. તેઓડેવિડબેન-ગુરિયન્સછે, તેજવાહરલાલનેહરૂછેઅનેઅમારીપાસેપણઆવાનેતાઓછે.

પ્રચંડવ્યક્તિગતપ્રતિષ્ઠાથીભરપૂર, તેઓબહાદુરનવીદુનિયાનુંનિર્માણકરવાઅનેતેમનાલોકોઅનેતેમનાદેશોમાટેનવાભવિષ્યનેઆકારઆપવામાટેતેમનાલોકોનીઉચ્ચઅપેક્ષાઓનેપૂર્ણકરવામાટેપ્રયત્નશીલછે. પરંતુતેપ્રારંભિકઉત્સાહથીઆગળ, અનુગામીપેઢીઓનેઘણીવારઆવેગઅનેડ્રાઇવનેટકાવીરાખવાનુંમુશ્કેલલાગેછે. રાજકારણબદલાયછે, રાજકારણીઓપ્રત્યેનોઆદરઘટતોજાયછે. થોડાસમયપછીમતદારોવિચારેછેકે, આસારૂંધોરણછેઅનેતમેવધુસારીઅપેક્ષારાખીશકતાનથી. તેથીધોરણોક્ષીણથાયછે, વિશ્વાસતૂટીજાયછેઅનેદેશનીપરિસ્થિતિવધુખરાબથાયછે.

વડાપ્રધાનેજણાવ્યુંહતુંકે, ઘણીરાજકીયપ્રણાલીઓઆજેતેમનાસ્થાપકનેતાઓમાટેતદ્દનઅજાણીહશે. બેન-ગુરિયનનુંઇઝરાયેલબેવર્ષમાંચારસામાન્યચૂંટણીઓહોવાછતાંભાગ્યેજસરકારરચીશકેછે. દરમિયાન, ઇઝરાયેલમાંવરિષ્ઠરાજકારણીઓઅનેઅધિકારીઓનોએકવર્ગગુનાહિતઆરોપોનોસામનોકરીરહ્યોછેઅનેકેટલાકજેલમાંગયાછે. જ્યારેનેહરૂનુંભારતપણએકએવોદેશબનીગયુંછેજ્યાંમીડિયાઅહેવાલોઅનુસાર, લોકસભામાંલગભગઅડધાસાંસદોપરબળાત્કારઅનેહત્યાનાઆરોપોસહિતફોજદારીઆરોપોપેન્ડિંગછે. જોકે, એવુંપણકહેવાયછેકે, આમાંનાઘણાઆરોપોરાજકીયરીતેપ્રેરિતછે.

૭૦વર્ષીયઆવડાપ્રધાનેકહ્યુંકે, દરેકઅનુગામીપેઢીએસિંગાપોરનેવારસામાંમળેલીસિસ્ટમનુંરક્ષણકરવુંજોઈએઅનેતેનુંનિર્માણકરવુંજોઈએ. આનામાટેઆપણેઅખંડિતતાજાળવીરાખવા, નિયમોઅનેધોરણોલાગુકરવા, સમાનનિયમોદરેકનેસમાનરૂપેલાગુકરવા, કોઈપણવ્યક્તિકાયદાથીઉપરનથીતેનીખાતરીકરવાનીજરૂરછે. જોઆપણેતેસતત, નિરંતર, નિરંતરપણેકરીશકીએ, તોલોકોઅમારાનેતાઓ, અમારીસિસ્ટમોઅનેઅમારીસંસ્થાઓપરવિશ્વાસકરીશકેછે. આપણીલોકશાહીપરિપક્વ, ઊંડીઅનેવધુસ્થિતિસ્થાપકબનીશકેછે. જોશાસિતપક્ષઅનેશાસનબંનેયોગ્યધોરણોઅનેમૂલ્યોનેસ્વીકારેછેઅનેવ્યક્તકરેછેતોસિંગાપોરસતતવિકાસપામીશકેછે. પરંતુજોઆપણેઆપણેઢીલાધોરણોનેમંજૂરીઆપીએ, તોઆચક્રઅટકશેઅનેનિષ્ફળતામળશે.

સંસદનાસ્પીકરતાનચુઆન-જિનનીઅધ્યક્ષતામાંવિશેષાધિકારસમિતિ, વર્કર્સપાર્ટીનાસંસદસભ્યખાનનીવર્તણૂકનીતપાસકરીરહીહતીજ્યારેતેણીએ૧નવેમ્બરનારોજસ્વીકાર્યુંહતુંકે, તેણીએસંસદમાંખોટુંબોલ્યુંહતું. સમિતિએભલામણકરીછેકે, ૩ઓગસ્ટેસંસદમાંઅસત્યબોલવાબદલખાનનેજીય્ડ્ઢ૨૫,૦૦૦નોદંડકરવામાંઆવે. તેણીએ૪ઓકટોબરેઆઅસત્યનુંપુનરાવર્તનકર્યુંહતું, જેનામાટેસમિતિજીય્ડ્ઢ૧૦,૦૦૦નાવધારાનાદંડનીભલામણકરીરહીછે. નવેમ્બરમાંખાનેસંસદમાંકબૂલાતકરીહતીકેતેણીએહકીકતમાંઆઅફવાએકસહાયકજૂથમાંસાંભળીહતીઅનેતેણેપીડિતાનીસંમતિવિનાતેનેશેરકર્યોહતો. ખાને, ૨૦૨૦નીસામાન્યચૂંટણીપછીસિંગાપોરનાસૌથીયુવાસાંસદતરીકેશપથલીધાનામાત્ર૧૫મહિનાપછી૨૯, નવેમ્બર૩૦નારોજઉઁસભ્યઅનેસાંસદતરીકેરાજીનામુંઆપ્યુંહતું.